ÑUKANCHIK KAWSAY (Nuestra cultura)

 Tukuy ayllullaktakunapimi kay kawsayta ashtawan, kunan punchakunapika mana rikunchi shinallatak, kay runa kawsayka ashtawan ñawpa pachakunapika may alli karaka tukuy runa mashikunapak, kunan punchakunapika ashtawan mana rikunchichuk  ñukanchik llaktakunapika.

Shinallatak wakin ayllullaktakunapika kunan punchakunakama kay kawsayta rikuchishpa apamunkuna, chaypika ashtawan allka wakllirishkami rikurin ñawpa watakunaka tukuykuna kay taytanakuypika shamurka, kunan punchakunapika ashtawan mana tukuykuna kay pukllaykkuntaka ruranakunchuk, chay punchakunapika ashtawaan ashka llankaykunami tiyashka chaykunaka kaykunami kashka, tukuykuna wasin wasin rishpa kay llankaykunata rikuchina karka, kay rikuchkunapika kaykunami kara sarun watakunapika mono, vaca loca, tigre, el negro, cóndor, el perro, el policía, shukunapash kay llankaykunaka shuk tuta shinallatak shuk puncha shuk wasipi pukllashpa pakarina, chaymantaka tukuykuna kay urturunku ñawy karata churashpami purina karka, shutak, shuktakumani llankana karka.

Kunan punchakunapika mana kay llankaykunata rikunchichuk , chaymantami tukuykuna kay sumak kawsayta  kunan punchakunapi wichiman wiñachishpa kallarimunchik, kay llankaykunataka hatun punshak mashikunami wichiman wiñachimun tukuy ayllullaktakunapi ashtawan ama nukanchi kawsayta chinkachinkapak.

Pani Rosa Guanina  kay llankaykunamanta  riksichin, punta punchakunapika kay ñawpa yayamamakunami  kaykunataka ruranata yacharka tukuy watakuna, ashtawan wawakunata ama raymikunaman katishishpa purinata yachachichun wasipi tiyasshpa wiwakunata wiñachishpa y rikushpa kawsanata yachachuk,  shinallatak kay ayllullaktata pushak mashikunawanmi kay pukllaaykunataka ruranakurka chaypika ashtawan llama aycha, atashpa aycha mikunakunami tiyarka, muti, sara kancha, mishki yaku, hayak yaku, chay kipaaka tukuykunami tushunata yacharka kay flauta y bombo takikunawan  tukuykuna chakita churashpa tushuna kashnami  nirka pani Rosaka.

Chayamantami kunan punchakunapika may sumak alli kan kay kawsaykunata wichiman yuyachishpa apana, ashtawan ñukanchik wiñak wawakuna kay runa kawsayta riksishpa wiñachuk, shinallatak paykunapash kaykuana wichiman apachun.

Por: Huascar Toaquiza